Εργαλεία πρόσβασης
Εργαλεία εξυπηρέτησης
Γλώσσα
Διαδρομή πλοήγησης
Πλοήγηση σελίδων
Τραπεζική Ένωση
"Η κρίση του ευρώ αλλά και
τα διδάγματα από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση που ξέσπασε το
2007-08 οδήγησαν σε μια σειρά πολύ σημαντικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη
ώστε να διασφαλιστεί ότι υπάρχει επαρκής ρύθμιση και εποπτεία όλων των
παραμέτρων του χρηματοπιστωτικού συστήματος στις 28 χώρες της Ένωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο τον Ιούνιο του 2012 τα κράτη μέλη της ΕΕ αποφάσισαν ότι η νομισματική ένωση πλέον πρέπει να υποστηριχθεί και από τη λεγόμενη «Τραπεζική Ένωση», δηλαδή την κοινή εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τον κοινό μηχανισμό επίλυσης των χρηματοπιστωτικών κρίσεων. Πιο συγκεκριμένα, η τραπεζική ένωση έχει σκοπό να διαρρήξει τον μηχανισμό που συνδέει τον τραπεζικό τομέα με το δημόσιο χρέος και ο οποίος μετατρέπει μια τραπεζική κρίση σε δημοσιονομική ή το αντίστροφο, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ιρλανδίας και της Ελλάδας αντίστοιχα. Στην τραπεζική ένωση εντάσσονται υποχρεωτικά όλες οι χώρες μέλη της ζώνης του ευρώ αλλά και εθελοντικά όσες από τις υπόλοιπες χώρες μέλη της ΕΕ το επιθυμούν".
Βασικοί σκοποί του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού θα είναι η διαφύλαξη της ασφάλειας και της ευρωστίας του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και η ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης και σταθερότητας στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το άρθρο 127 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανατίθενται στην ΕΚΤ ειδικά καθήκοντα που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Κατά συνέπεια, η ΕΚΤ θα είναι υπεύθυνη για την αποτελεσματική και συνεπή λειτουργία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, σε συνεργασία με τις εθνικές αρμόδιες αρχές των συμμετεχουσών χωρών της ΕΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο τον Ιούνιο του 2012 τα κράτη μέλη της ΕΕ αποφάσισαν ότι η νομισματική ένωση πλέον πρέπει να υποστηριχθεί και από τη λεγόμενη «Τραπεζική Ένωση», δηλαδή την κοινή εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και τον κοινό μηχανισμό επίλυσης των χρηματοπιστωτικών κρίσεων. Πιο συγκεκριμένα, η τραπεζική ένωση έχει σκοπό να διαρρήξει τον μηχανισμό που συνδέει τον τραπεζικό τομέα με το δημόσιο χρέος και ο οποίος μετατρέπει μια τραπεζική κρίση σε δημοσιονομική ή το αντίστροφο, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ιρλανδίας και της Ελλάδας αντίστοιχα. Στην τραπεζική ένωση εντάσσονται υποχρεωτικά όλες οι χώρες μέλη της ζώνης του ευρώ αλλά και εθελοντικά όσες από τις υπόλοιπες χώρες μέλη της ΕΕ το επιθυμούν".
Πάνος Καρβούνης
Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Ελλάδα
Γιατί χρειάζεται μια Τραπεζική Ένωση για την Ευρωζώνη;
H έλλειψη
συντονισμού της αντίδρασης των κρατών μελών στη χρεοκοπία τραπεζών
ενίσχυσε τις σχέσεις μεταξύ τραπεζών και δημόσιου χρέους. Επιπλέον,
οδήγησε σε κατακερματισμό ανησυχητικού βαθμού την ενιαία αγορά στον
τομέα των δανειοδοτήσεων και των χρηματοδοτήσεων, με αποτέλεσμα να
επηρεάζεται η αποτελεσματική δανειοδότηση της πραγματικής οικονομίας
και, κατά συνέπεια, η οικονομική ανάπτυξη. Για την διασφάλιση της
χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έναν χάρτη πορείας για την Τραπεζική Ένωση για τα 18 κράτη μέλη που ανήκουν σήμερα στην ευρωζώνη και τις 6.000 τράπεζές τους.
Ποιοι είναι οι πυλώνες της Τραπεζικής Ένωσης;
1. Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (Single Supervisory Mechanism)
Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός θα δημιουργήσει ένα νέο σύστημα χρηματοπιστωτικής εποπτείας
που θα περιλαμβάνει την ΕΚΤ και τις εθνικές αρμόδιες αρχές των
συμμετεχουσών χωρών της ΕΕ. Πρόκειται για τις χώρες που έχουν υιοθετήσει
το Ευρώ, αλλά και για όσες έχουν αποφασίσει να συνεργαστούν στενά με
τον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό, αν και δεν χρησιμοποιούν το ευρώ ως
νόμισμά τους.Βασικοί σκοποί του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού θα είναι η διαφύλαξη της ασφάλειας και της ευρωστίας του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και η ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης και σταθερότητας στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με το άρθρο 127 παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανατίθενται στην ΕΚΤ ειδικά καθήκοντα που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Κατά συνέπεια, η ΕΚΤ θα είναι υπεύθυνη για την αποτελεσματική και συνεπή λειτουργία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, σε συνεργασία με τις εθνικές αρμόδιες αρχές των συμμετεχουσών χωρών της ΕΕ.
Ο μηχανισμός τέθηκε σε ισχύ στις 4 Νοεμβρίου 2013 και θα λειτουργεί πλήρως το Νοέμβριο του 2014.
Περισσότερες πληροφορίες
|
2.Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (Single Resolution Mechanism)
Ο Ενιαίος
Μηχανισμός Εξυγίανσης θα διασφαλίσει ότι, αν μια τράπεζα που υπάγεται
στον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό αντιμετωπίσει, παρά την αυστηρότερη
εποπτεία, σοβαρές δυσχέρειες, η εξυγίανσή της θα μπορεί να
αντιμετωπιστεί με αποτελεσματικό τρόπο. Σε περίπτωση διασυνοριακών
χρεοκοπιών, αυτό θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από ό,τι ένα δίκτυο
εθνικών αρχών εξυγίανσης και έτσι θα αποφεύγονται οι κίνδυνοι μετάδοσης.
Ο Ενιαίος
Μηχανισμός Εξυγίανσης θα εφαρμόζεται σε όλες τις τράπεζες που
εποπτεύονται από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό. Το εποπτικό συμβούλιο θα
καταρτίζει σχέδια εξυγίανσης και θα εξυγιαίνει άμεσα όλες τις τράπεζες
που τελούν υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ και τις διασυνοριακές
τράπεζες. Τα κράτη μέλη εκτός της Ευρωζώνης που συμμετέχουν στον Ενιαίο
Εποπτικό Μηχανισμό θα συμμετέχουν και στον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης.
Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2015, ενώ η διάσωση με ίδια μέσα και οι λειτουργίες εξυγίανσης θα ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2016, όπως ορίζεται στην οδηγία για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών.
Περισσότερες πληροφορίες
|
Τι θα γίνει σε περίπτωση που απαιτηθεί περαιτέρω ανακεφαλαιοποίηση;
Η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή θεωρεί ότι, μόλις αρχίσει να λειτουργεί ένα εύρωστο
δημοσιονομικό πλαίσιο, με αυστηρότερες απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας
και ικανότητας για την εξυγίανση των τραπεζών με συντεταγμένο τρόπο,
αλλά και με τη διάσωση με ίδια μέσα βάσει των κανόνων της Οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών, σπάνια θα απαιτηθεί περαιτέρω ανακεφαλαιοποίηση έκτακτης ανάγκης.
Ωστόσο, η Ευρωομάδα συμφώνησε
στο να έχει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας τη δυνατότητα άμεσης
ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, μόλις θεσπιστεί για τις τράπεζες της
Ευρωζώνης αποτελεσματικός εποπτικός μηχανισμός με τη συμμετοχή της ΕΚΤ. Η
μέγιστη έκθεση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας για την άμεση
ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών συμφωνήθηκε να καθοριστεί στο ποσό των 60
δισ. ευρώ.
Και αν εντοπιστούν ελλείψεις κεφαλαίων τους επόμενους μήνες;
Πριν την πλήρη
λειτουργία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, η ΕΚΤ και Ευρωπαϊκή Αρχή
Τραπεζών διενεργούν συγκροτημένη διαδικασία αξιολογήσεων και
προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων. Ωστόσο, το Συμβούλιο διευκρίνισε μια σειρά μηχανισμών ασφαλείας, σε περίπτωση που εντοπιστούν ελλείψεις κεφαλαίων για τις τράπεζες της Τραπεζικής Ένωσης.
Κατ’ αρχάς, οι
τράπεζες θα πρέπει να αντλήσουν κεφάλαια από την αγορά ή από άλλες
ιδιωτικές πηγές. Εάν αυτό δεν επαρκεί, μπορεί να χρησιμοποιηθεί δημόσιο
χρήμα σε εθνικό επίπεδο σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων
και, εάν παραστεί ανάγκη, μέσω της πρόβλεψης δημόσιου μηχανισμού
ασφαλείας: Σε αυτήν την περίπτωση θα ενεργοποιηθούν αρχικά τα εθνικά
πλαίσια και, εάν οι εθνικοί μηχανισμοί ασφαλείας δεν επαρκούν, μπορούν
να χρησιμοποιηθούν μηχανισμοί ευρωπαϊκού επιπέδου, συμπεριλαμβανομένου
του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Σχετικά με τα
κράτη μέλη εκτός Ευρωζώνης που επιθυμούν να προσχωρήσουν στην τραπεζική
ένωση, βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για να διερευνηθεί ο τρόπος με
τον οποίο μπορούν να δημιουργηθούν ισοδύναμοι μηχανισμοί στήριξης.
Περισσότερες πληροφορίες
|
Προβλέπεται ένα υπερεθνικό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων;
Σε αυτό το στάδιο δεν προβλέπεται η Τραπεζική Ένωση να εξοπλισθεί με ενιαίο υπερεθνικό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων. Το κείμενο συμβιβασμού σχετικά με την Οδηγία για τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων
θα διασφαλίσει ότι κάθε κράτος μέλος διαθέτει ένα ταμείο εγγύησης
καταθέσεων που έχει εκ των προτέρων χρηματοδοτηθεί κατάλληλα. Το κείμενο
ανοίγει επίσης το δρόμο για έναν εθελοντικό μηχανισμό αμοιβαίου
δανεισμού μεταξύ των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων από διαφορετικές
χώρες της ΕΕ. Αυτή είναι η μόνη μορφή αμοιβαιοποίησης που προβλέπεται
σε αυτό το στάδιο.